Vali Esen, yaptığı açıklamada, feretiko bezinin yaygınlaştırılması ve adının daha fazla duyurulması için çeşitli çalışmalar yürüttüklerini belirtti.
Bu kapsamda ilk olarak İyidere pilot ilçe seçilerek bütün köylerinde feretiko dokumacılığına başlandığını ifade eden Esen, şöyle konuştu: ''Feretiko bezi dokumacılığının diğer ilçelere de yaygınlaştırılması zor değil. Ancak bu konudaki en önemli sorun, pazarlama. Pazarlama sorununu aşabilmek için arayış içindeyiz. Feretiko bezini Rize'de turizmle birlikte geliştirmek istiyoruz. Feretiko bezinin Rize'ye gelen yerli veya yabancı her turistin alabileceği bir turistik ürün olmasını arzu ediyoruz.''
Vali Esen, feretiko bezi konusunda yaptıkları çalışmaları üç aşamada gerçekleştirmeye çalıştıklarını belirterek, şunları söyledi: ''Öncelikle feretiko bezini tabana yaygınlaştırması, ardından eleman temin etmeyi ve daha sonraki aşama olarak ise standart ve kalite getirmeyi hedefliyoruz. Düzenlediğimiz kurslarla tabana yaygınlaştırılması ve eleman temini sorunlarını çözdük. Rize bezinin coğrafi işaret olarak tescillenmesi için Türk Patent Enstitüsüne 2005 yılında yaptığımız başvuru geçen yıl olumlu sonuçlandı. Böylece feretiko el dokumaları, 'mahreç işareti' olarak tescilledi. Ardından da denetleme ekipleri kurduk.''
Bu aşamadan sonra Rize bezini uluslararası arenaya yaymaya çalıştıklarını söyleyen Esen, ''Rize bezini satın alabilecek ve pazarlamasını üstlenecek şirketlerle görüşmeler yapıyoruz. Feretiko bezinin hava alanlarında satılması için yer temin etme konusunda çalışmalarımızı sürdürüyoruz'' diye konuştu.
Esen, Feretiko bezinin tanıtımının yapılması amacıyla İstanbul'da iş adamı Özcan Sümer tarafından kısa bir süre önce defile yapıldığını anımsatarak, eylül ayından sonra ünlü bir moda tasarımcısının dizayn edeceği feretiko bezinden yapılmış giysilerle defile yapmayı planladıklarını belirtti.
Bu konuda birkaç ay önce Rize'ye gelen moda tasarımcısı Faruk Saraç'la görüştüklerini belirten Esen, Saraç'ın halk eğitim merkezlerindeki çalışmaları incelediğini söyledi.
Modacı Faruk Saraç ise Rize bezini dünyaya tanıtmak için bir proje üzerinde çalıştıklarını ifade ederek, ''Bunun için başta yörenin iş adamları olmak üzere yetkililer de bize destek olmalı. Rize bezi konusunda büyük etkinlikler ve organizasyonlar düşünüyoruz'' dedi.
Sektörde pazarlamanın rolünün büyük olduğuna dikkat çeken Saraç, ''Var olan ham maddeyi nerede kullanacağınız önemli. Rize bezine sadece gömlek yapıp satmak şeklinde değil daha profesyonel gözle bakmak gerekir. En güzel ürün, satılan üründür. Rize bezinin organik ürün gibi işlenmesi gerekir'' diye konuştu.
FERETİKO BEZİ
Geleneksel Rize el dokumacılığının temelini teşkil eden feretikonun milattan önceki dönemlerde yöreye hakim olan İskitler tarafından Rize'ye kazandırıldığı sanılmaktadır.
Rize'de 1960'lı yıllarda çay tarımının yaygınlaşmasından önce hemen her evde feretiko tezgahı bulunuyordu. Eski dönemlerde Rizeli kadınların el emeğiyle gerçekleştirdikleri bu sanat, Rize ekonomisine küçük çapta da olsa katkıda bulunuyordu. Ancak çay tarımının yaygınlaşmasının ardından feretiko dokumacılığına ilgi yıldan yıla azaldı.
Nisan ayının ortalarına doğru humuslu toprağa ekilen kendir tohumları ağustos ortalarına doğru 1,5–2 metreye ulaşınca hasat edilir. Hasat edilen kendir ağaçları birkaç gün kabuklarının gevşeyip soyulmaya müsait hale gelmesi için yağmura bırakılır, kabukları soyulduktan sonra da tokmaklarda dövülür. İp haline getirilen kendir lifleri yumak halinde özel tezgahta dokunup feretiko bezi haline getirilir.
Feretiko kumaşı kalitesi, sağlıklı olması ve zarafetiyle gerek elbise gerekse üzerine işleme yapılmak suretiyle kullanılmaktadır. Feretiko bezi ketene göre çok ince, aynı zamanda dört kat daha dayanıklıdır. Pamuklu kumaşların ortalama 6 aylık ömrü olmasına karşı feretikonun ömrü 2 yıldır. (haber7)
