Çayeli Bakır İşletmeleri basına tanıtım programı gerçekleşti. Program, Tanıtım ve Genel Bilgiler, Yeraltı Madenciliği, Cevher Hazırlama, ESÇ Yönetim Sistemi, Yardım Konuları ve Vakıf hakkında verilen Brifingin ardından Yeraltı Gezisi, Yeraltına İnmeyenler İçin Fabrika ve Yerüstü Gezisi düzenlendi.
Tanıtım ve Genel Bilgiler
ÇBİ İnsan Kaynakları Müdürü Zehra Marangoz, Kanada merkezli “Inmet Mining Corporation”ın sahip olduğu madenlerden biridir. Türkiye’nin en büyük yeraltı metal madenidir. Madencilik tam mekanize yeraltı üretim metotları kullanılarak gerçekleştirilir. Çıkarılan cevher bakır ve çinkodur. Yeraltından çıkarılan ham cevher, zenginleştirme fabrikasında işlenerek konsantre haline getirilir. Bu konsantre Rize Limanı’ndan piyasaya sunulur. ÇBİ Kuruluş tarihi 1983, yatırıma Başlama tarihi 1992, üretime başlama tarih Kasım 1994 yıllarıdır. ÇBİ çalışan sayısı 485’dir. Her ay ortalama 100 taşeron işçisi çalışmaktadır. Vardiya usulü ile çalışılır. Günde 8’er saatlik 3 vardiya ile haftanın 7 günü sürekli çalışılmaktadır. Yılda ortalama 45 Üniversite öğrencisine staj imkanı, Rize bölgesindeki teknik lise öğrencilerine çıraklık eğitimi kapsamında staj imkanı sağlamakta, Eğitimler Çayeli Bakır’ın önemli bir parçası, Amaç, sürekli olarak daha iyiyi yakalamak. Teknik, kişisel gelişim, oryantasyon eğitimleri verilmekte olduğunu söyledi.
Çayeli Bakır’da Yeraltı Madenciliği
Maden Mühendisi Murat Güreşçi, Türkiye’nin en büyük yeraltı metal madenidir. Yılda ortalama 1 milyon ton ham cevher çıkarılır. Çıkarılan cevher bakır ve çinkodur. Çayeli Bakır’da madencilik tam mekanize yeraltı üretim metodları kullanılarak gerçekleştirilir. Madenden çıkarılan, %3,5 bakır ve %6 çinko tenörlü cevher, fabrikada %25 bakır ve %50 çinko içerikli konsantreye dönüştürülür. Dünya ortalamasına göre yüksek bir tenör. Bugüne kadar toplam 10.6 milyon ton ham cevher çıkarılmıştır. 11 milyon ton (11 yıllık) rezerv daha vardır. Cevher arama programı devam etmektedir. İlave rezerv bulma ihtimali çok yüksektir.
Cevher Hazırlama Tesisi
ÇBİ Fabrika Baş Mühendisi Hakkı Boz, Tesis Ağustos 1994 yılında devreye alındı, Günümüze kadar toplam 10.6 milyon ton cevher işlendi, 1.6 milyon ton bakır konsantresi üretildi, 900 bin ton çinko konsantresi üretildi, 24 saat-üç vardiya kesintisiz çalışmakta, Günlük 3,500 ton cevher işleme kapasitesine sahip olmaktadır. Çayeli Bakır Cevheri Değerli bakır minerali kalkopirit, Değerli çinko minerali sfalerit, Tesis beslemesinin yaklaşık %23’ü ürün olarak alınmaktadır. Kırma – Eleme Ünitesinde Cevher harmanlarak kırıcıya beslenir, Üç aşamalı kırma işlemi yapılır, 1 cm altına kadar kırılan cevher elenerek 2,500 tonluk ince cevher silosuna beslenir. Öğütme Devresinde Cevher 36 mikron tane boyuna öğütülür, Öğütme bilyalı değirmenlerde, sulu ortamda gerçekleştirilir. Öğütme işlemi sırasında 3,000 Kw/h enerji tüketilmektedir. Yüzdürme aşamasında Cevher zenginleştirme işlemi yüzdürme (flotasyon) tekniği ile gerçekleştirilir, %25 Cu tenörlü bakır konsantresi, %50 Zn tenörlü çinko konsantreleri üretilir. Filtreleme Devresinde ise Pres filitrelerde yüksek basınç altında hava ile kurutma işlemi yapılır, Kurutulmuş konsantre nemi % 8-9 arasındadır. Konsantreler kamyonlar ile Rize Limanındaki ana depolara sevk edilir. Şirketimiz pazarlama bölümü, konsantreleri dünyanın değişik ülkelerinde bulunan izabe tesislerine satışını gerçekleştirir.
Eğitim Sağlık Çevre Yönetim Sistemi
ÇBİ Eğitim, Sağlık ve Çevre Müdürü Naci Sali Emin, Kanunlara, Yönetmeliklere ve Şirket Politikasına Bağlılık, Yönetim Sistemi Programlarının Oluşturulması, Programların Uygulamaya Konması, Teftişler ve Kontroller ile Etkinliğinin Sağlanması ile Gözden Geçirme ve Düzeltmesiyle iyiye ve mükemmele ulaşılacağını belirtti.ÇBİ atık yöntemine değinen Naci Emin Emin, doğayı kirletebilecek atıklarının çıktıklarının ama bu atıkları Karadeniz’in derinliklerinde canlı hayatın yaşamadığı bir noktaya bıraktıklarını ve bununda takipçisi olduklarını Su Ürünleri Merkez Araştırma Enstitüsü (SÜMAE) tarafından her yıl periyodik olarak denetlendiğini belirtti. İş Emniyeti Sağlık ve Çevre Eğitimi konusunda İşe başlamadan önce iş güvenliği ve çevre bilinci oluşturmak için tüm çalışanlara işe giriş eğitimleri verilmektedir. Acil durumlara müdahale amacıyla 1994 yılında kurulan Maden Kurtarma Ekibi aktif olarak eğitim ve faaliyetlerini sürdürmektedir.
ÇBİ Yardım Fonları ve Vakıf Çalışmaları
ÇBİ Koruma ve Güvenlik Müdürü Yavuz Altay, Çayeli Bakır genel prensip olarak halkın temel ihtiyaçlarına yönelik ve toplum katmanlarına ulaşan öncelikle EĞİTİM ve SAĞLIK alanlarını kapsayan bir yardım politikası izlemektedir. ÇBİ’nin Yardım Sahaları, Sağlıkla ilgili yardımlar, Eğitimle ilgili yardımlar, Kamu teşkilleri, üniversiteler, odalar, sivil toplum örgütlerinin talepleriyle ilgili yardımlar ve Mahalli halkın taleplerinden oluşmaktadır. ÇBİ’nin Yardımlarda öncelik bölgeleri Madenli, Çayeli ve Rize olduğunu söyleyen Yavuz Altay, Büyükdere Vadisi İskan Vakfı’nın genel amacı Çayeli Bakır, çevremizdeki komşularımızla iyi ilişkiler geliştirmek ve yöremizdeki halkın sorunlarından biri olan iskan sorununa kısmen yardımcı olmak maksadıyla 25 Ekim 2005 tarihinde sosyal yardım amaçlı bir vakıf kurmuş ve Tescili Vakıflar Genel Müdürlüğü’nce tamamlanmış ve resmi gazetede yayınlanmıştır.Çayeli Bakır vakfa, kuruluş aşamasında 300,000 YTL (225,000 $) vermiş olup bu yardım 2007 yılı sonu itibariyle 1.125.000 YTL (833,000 $) olmuştur. Vakıf 9 kişilik bir yönetim kurulunca idare edilmektedir. Yönetim kurulu, mülki ve yerel yöneticilerle Çayeli Bakır çalışanlarından oluşmuştur (Kaymakamlık temsilcisi, Madenli Belediye Başkanı, iki mahalle muhtarı ve 5 Çayeli Bakır çalışanı).Vakıf Yönetiminde görev yapanlara bu hizmetleri karşılığında hiç bir ücret ödenmemektedir. Yönetim kurulu ayda bir toplanmaktadır. İki yıllık faaliyet sonunda 9 aile vakıf evlerine yerleştirilmiş, 1 aileye yeni prefabrik ev verilmiş, 1 ailenin de evi yeni baştan onarılmıştır (toplam 11 aile)12 aileye 6,000–20,000 YTL arasında değişen onarım ve malzeme yardımı yapılmıştır.2008 yılı sonuna kadar, öncelikle Madenli merkezinde 10 daireli bir apartmanın tamamlanması, 10 ailenin de evlerinin onarımı planlamıştır. Böylece yöre halkına toplam 1.500.000 YTL yardım vakıf kanalıyla yapılmış olacaktır. 2010 yılı sonuna kadar yöremizde 50–60 ailenin iskan sorununa çözüm getirilebileceğimizi değerlendirmekteyiz.
