ÇAYKUR eski Genel Müdürü Tuncer Ergüven, DP Rize İl Başkanı Ergüven’e belediye seçimlerindeki hedeflerini, Rize’nin ekonomik durumunu, yeni kurulan çay üst kurulunu, sendikal mücadeleyi, son günlerde kamuoyunu çok meşgul eden HES’leri sorduk.
GENEL MERKEZ 2002 SEÇİMLERİNDE UYUDU
1945’ten bu yana Türkiye’de var olan bir siyasi partiyiz. 1950’den bu yana bölge ekonomisinde yeri, bütün kuruluşlarda imzası olan bir siyasi partiyiz. Seçim sonuçlarının sebebi hizmetlere bakılarak verilmiş değildir. İnsanların önüne çeşitli göz boyayıcı hedefler konulmuştur. Bir kısmı bölgecilik yapmıştır. Bu yanlış anlayışların sonucunda 2007 seçimlerinde arzulanan sonuç alınamamıştır. Bunun sebebi genel merkezin 2002 seçimlerinden sonra gerekli atılımı göstermemesi ve yatıp uyumasıdır.
Belediye seçimleriyle ilgili hazırlıklarımız ancak, il ve ilçe kongrelerimiz bittikten sonra ortaya konacak bir programla açıklanacaktır. Rize’de belediye başkanlığı hizmetlerinde iktidar partisinin Başbakanı Rizeli. Bundan önceki başbakan da Rizeliydi. Sayın Başbakanın döneminde Rize Belediyesi Rizelilikten ötürü fazla para almış değil.
Fabrikalarda kavga çıkacak
Rize’deki iktidar partisinin teşkilatı bu oyunun aktörü değildir. İşçiler direndi, toplum da. Tek Gıda İş’in üye miktarı fazla. 3 Eylül’de Tek Gıda İş yetki isteyecek. Onlar da muhtemelen diyecekler ki; yetki bizimdir.
Senindir, benimdir... derken mahkemeye gidecekler. Bu olay 3 yıl sürecek. 3 yıl Tek Gıda İş’in masaya oturma şansı olmayacak, diğer sendikanın da. 3 yıl sonra bu kangren haline gelecek. İşçilerimiz toplu sözleşme zammı alamayacak.
Gelir yükselmeyecek. Bunun ekonomimize, esnafa, tüccara, bize zararı olacak. Ama bunun daha kötüsü, son günlerde olduğu gibi fabrikalarda kavgalar olacak. İdeolojik anlamda sendika olursa DİSK’e de karşı çıkarım, bu sendikaya da.
Çay üst kurulu en kısa sürede yok edilmeli
Çay üst kurulunun tam olarak nereden oluştuğunu bilmiyorum. Bana göre tütün üst kurulu, çay üst kurulu, pancar üst kurulu, pamuk üst kurulu en kısa zamanda yok edilmesi gereken kurumlardır. Bir fayda sağlamak için mevcut olan bozuk düzeni “düzeltiyoruz” diyerek, bozuk düzene zaman kazandırmak ya da yeni galeriler açmak için yapılan bir kuruldur.
Fındıkta, pamukta, mısırda, zeytinde neyi halletmişler ki sıra çaya gelecek? Bir şey bozuk gidiyorsa üst kurul ya da genel müdürlük kurmak, kanun çıkarmak çare değildir. Bu üst kurula kimsenin hesap sormaya hakkı yok. Peki, çaydaki bu mevcut durumun sorumlusu kim? Sorulacaklar içinde belki 12-13 yıl önceki genel müdür olarak ben de varım. Üst kuruldaki arkadaşlar çayın sıkıntılarını nasıl düzeltecekler?
Onların yetkileri yok ki. Borsa üyeleri borsa başkanına kuru çayın borsaya kota edilmesi ve sattırmasını yaptırmadılar. Yapılsaydı bu durum olmayacaktı, daha kaliteli çay, daha yüksek fiyatlı kuru çay olacaktı. Bu da üreticiye ödenecek paranın daha kolay ödenmesi ve daha yüksek fiyat demek. Üst kurul şunu diyecek mi bize: “Türkiye’de 15 liraya çay satıyorsam, bunun 7 lirası vatandaşındır.” Demeyecekse faydalı olmayacak. Bunu soracak mekanizma genel müdür ve yönetim kuruludur.
HES’ten vazgeçilmeli
Ana vadide hidroelektrik santrali (HES) tipinin yerine küçük ve orta ölçekli baraj mı yapılsın diye bir maliyet, kar analizinin yapılmasına ihtiyaç olduğunu kesinlikle iddia ediyorum. Bunun yanında sürdürülebilir çevre şartlarını muhafaza etmeliyiz. Daha önemlisi sürdürülebilir kalkınmayı sağlamalıyız. HES’in katkısı orada çalışacak olan 3–5 kişiye istihdamdır. En önemli zararı şudur: Ana arterde HES yaptığınız zaman bir yerden suyu kesiyorsunuz, 3-5 km sonra su tekrar ortaya çıkıyor. Belli aylarda su yok denecek kadar azalacak. Bunu İkizdere’de görebilirsiniz. Bir vadi tamamen susuz kalacak.
Bir vadi üzerinde yaptığımız çalışmada su miktarı düşük aylarda olsa senede 15–20 milyon dolarlık su ürünleri geliri elde edilir. Ama HES’ler yapılınca 500 bin YTL’lik su ürünleri elde etmek mümkün değil. Üst kısımlarda kırmızı ve siyah pullu alabalık binlerce ton yetişeceği için dünyada rakipsiz olan bir bölge olarak ortaya çıkar. Bu nedenle HES’ten vazgeçilip bunlara yönelinmesi gerekir.
