‘Bir yaşam mucizesi’ nitelendirilebilecek kadar büyük besin değerine sahip olan süt’ün, insanin yaşamındaki yeri insanlık tarihi kadar eskidir. Süt, kendine özgü tat, koku ve kıvamı olan, temel besin öğelerini yeterli ve dengeli bir şekilde bileşiminde bulunduran bir besin maddesidir. İçerdiği bol miktarda kalsiyum ve vitaminlerle birçok hastalığı önler, hatta tedavi eder. Bu yüzden uzmanlar, sağlık açısından mutlaka süt tüketimine önem verilmesi gerektiğinin altını çiziyorlar.
Sağlık açısından Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından üretim izni almış olan işletmelerin ürettiği sütleri tercih etmeliyiz. Son kullanma tarihi geçmiş sütleri kesinlikle tüketmemeliyiz. Dengeli ve yeterli beslenmek için her gün bir bardak süt içmeliyiz.
1 Litre sütte ortalama 36 gr süt yağı, 38 gr protein, 52 gr karbonhidrat ve 7 gr mineral madde ile yağda çözünen vitaminler bulunduğunu, yarım litre sütte bulunan kalsiyum, 5 kg ette, 2,6 kg ekmekte, 6,3 kg patateste, 8,5 kg elmada, 1,6 kg marul, 1,7 kg havuçta yada 0,2 kg peynirde bulunan kalsiyuma eşdeğer miktarda olduğu gıda uzmanları tarafından tespit edilmiştir.
Doğada sadece sütte bulunan ve süt şekeri olarak bilinen Laktozun önemli enerji kaynağı olduğunu belirten uzmanlar Laktozun yapısındaki Galaktozun, beyin ve sinir dokularının oluşumunda çok önemli rol oynadığını tespit etmişlerdir. Kalsiyum(Ca) ve Fosforun(P) emilmesini sağlayan Laktozun kemik ve diş oluşumunda, bebeklerin beslenmesinde büyük önem taşıdığını vurgulayan uzmanlar süt yağının da önemli enerji kaynağı olduğunu söylüyorlar. Süt yağındaki fosfolipitler beyin ve sinir hücrelerinin hayati önem taşıyan kısımlarını oluşturur. Süt proteinleri ise hücre ve dokuların oluşumunda, büyüme ve gelişmede önemli rol oynar. Saç ve tırnakların oluşumuna yardımcı olan süt proteinleri kasların fonksiyonları yerine getirmesinde de yardımcı olmaktadır.
Mineral madde açısından zengin olan sütte kalsiyum, fosfor, potasyum ve magnezyum bulunmaktadır. Ayrıca uzmanlar, içerdiği kalsiyum ile özellikle küçük yaştaki çocukların sağlıklı gelişimi için tüketilmesi zorunlu olan gıdalar arasında yer alan sütün zekâ gelişimine etki eden, deri ve göz sağlığı açısından gerekli olan B12 vitamini yönünden en değerli besin olduğunu söylüyorlar.
Son dönemlerde yapılan araştırmalar çocukların yeni yaşam tarzları haline gelen süt yerine gazlı meşrubat tüketme alışkanlıklarının kemik yapısını zayıflattığını ve ileride ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini ortaya koymaktadır. Uzmanlar, sütün yerine gazlı içecek tüketimi arttıkça kol ve bacak kırılmalarının arttığına ve 30 yıl öncesine göre bugün % 42 oranında daha fazla kol ve bacak kırığı ile karşılaştıklarına dikkat çekiyorlar.
Ülkemizde süt tüketimini etkileyen en önemli faktörlerin başında süt üretim miktarı, halkın ekonomik gücü ve beslenme alışkanlıkları olduğun hepimiz biliyoruz. Sağlıklı nesiller yetiştirebilmek için süt tüketiminin arttırılması gerektiğini de biliyoruz. Hayvancılıkta devletimiz besi hayvani üretiminde ette kg başına, sütte de kg başına azda olsa çiftçi kayıt sistemine kayıtlı sertifikalı hayvanlarda desteğinin olduğunu biliyoruz. Devletimizin üreticilere olan bu desteğinin artarak devam etmesini bekliyoruz.
Bölgemizde hayvansal üretim yapan çiftçilerimizin en büyük sıkıntısının ot ve kaba yem fiyatlarının yüksek olması, ahır şartlarının uygun olmaması, üretim yapan çiftçilerin bakım ve beslemedeki eksiklikleri ile çalıştıkları hayvanların kültür ırkları olmaması gibi sebepler üretimi düşürmüştür. Aile ekonomisine yönelikte olsa tercih edilecek hayvanların kültür ırkı olmasına, barınma, bakım ve besleme şartlarıyla ilgili olarak Veteriner Hekim ve Ziraat Mühendislerine (Zeoteknis) mutlaka danışılmasında fayda vardır.
