Güntay Şimşek / Gazete Habertürk

THY Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, büyüyen THY'nin hızına alt yapı hizmetlerinin yetişememesi nedeniyle özellikle Atatürk Havalimanı'nın geleceğinden endişeli. Topçu, Ulaştırma Bakanı ile de konuyu konuştuklarını belirterek, 'Üstesinden geliriz diye düşünüyorum' dedi.

Türk Hava Yolları (THY) uzun menzilli uçak filosunu genişletmek için sipariş verdiği 12 adet Boeing 777-300ER'in ilkini teslim almasının ardından Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu ile milli havayolunun geleceğini konuştum. Büyüyen THY'nin hızına alt yapı hizmetlerinin yetişmemesi sebebiyle özellikle Atatürk Havalimanı'nın geleceği Topçu endişelendiren konuların başında geliyor. Filo yapısındaki değişimin getireceği yenilikleri, ileriye dönük büyüme planları ve filoyu daha da genişletmek için hangi uçakları almayı düşündüklerine yönelik soruları ben sordum, Yönetim Kurulu Başkanı Topçu cevapladı.

THY teslim almaya başladığı yeni 777-300ER'larla nereye doğru uçacak, yeni vizyonu nedir? 
THY, 777 uçaklarıyla birlikte çok önemli bir eşikten geçiyor. Boeing'den ilk defa uzun menzilli bir uçak satın aldık ve ilk defa hiç durmadan 11,5 saatte İstanbul'a uçtuk. Filomuzdaki 777 uçakları ile birlikte THY bir üst seviyeye çıkacak. 2004'te 61 uçakla bir atılım yaptık. 90 uçak siparişiyle ikinci bir atılım daha yapıyoruz. Bu 90 uçaklık siparişin ilk uçağını teslim aldık. Bunu THY'nin önümüzdeki dönemde devamlı yukarıya çıkacağının bir işareti olarak görüyoruz.

İSTANBUL'A YAKIŞIR KAPASİTESİ YOK

Atatürk Havalimanı'nın durumu ortada, meydan ve pistler yetmiyor. Merkez olarak seçtiğiniz bu meydanda giderek artan yolcu ve uçak trafiğiyle nasıl hizmet vereceksiniz?
Ulaştırma Bakanlığımız bu konuyla ilgili çalışmalarına devam ediyor. Atatürk Havalimanı'nın geleceğiyle ilgili bizim de endişelerimiz var, ama bunların üstesinden gelineceğini düşünüyorum. Atatürk Havalimanı uluslararası bir havalimanı ve bir aktarım merkezi olarak İstanbul'a yakışır şekilde daha iyi şartlarda hizmet verecektir.

Yabancı havayolları Atatürk Havalimanı'ye slot alma, frekans arttırma gibi taleplerine hep negatif cevap aldıklarını söylüyorlar, çünkü yer yok.
Dünyada bu hep böyle oluyor. Bugün Heathrow'da slotlar satılıyor. Şu anda Atatürk Havalimanı'nın İstanbul'a yakışır bir kapasitesi yok. Türkiye çok hızlı gelişiyor, THY çok hızlı gelişiyor, havacılık çok hızlı gelişiyor. Bu gelişim hızına aynı hızla cevap verilemedi. Ama Ulaştırma Bakanlığımız bu konuyla ilgileniyor, özellikle DHMİ'nin çok büyük hazırlıkları var. Atatürk Havalimanı'nda iyileştirme çalışmaları devam ediyor. 05/23 pisti yenilendi ve iyileştirildi, CAT 3'e çıkartıldı artık sisli havalarda daha rahat ineceğiz. Ayrıca önümüzdeki günlerde kapasitenin biraz daha artacağını düşünüyoruz. Ama bu yeterli değil, park sorunları var. Bunları da yetkililerle görüşüyoruz.

Airbus ve Boeing'ten yeni bir teklif istedik

THY'nin gündeminde yeni uçak alımları var. Boeing'in 747-8I ve 787 ile Airbus'ın A350 ve A380 modelleri için çalışmalar yapıyorsunuz. Son durum nedir? 
Yeni jenerasyon Airbus A350 ve Boeing 787 uçakları üzerinde çok uzun süre çalıştık. Bunlarla ilgili alım sürecini de başlattık. Şu anda süreç devam ediyor. Hem Airbus'tan hem Boeing'den tekliflerini yenilemelerini istedik. Önümüzdeki günlerde vereceğimiz karar göre ya Airbus'a ya Boeing'e karar vereceğiz. 747-8I veya A380'le ilgili de bir komisyon kurduk. Uçuş ağımız içersinde bu uçakları nerelerde, nasıl kullanabiliriz diye inceleme yapıyoruz. Kaç uçağa ihtiyacımız olabilir, bu uçaklar ne zaman teslim olur diye araştırıyoruz. Bu çalışmayı da 2010 sonuna kadar bitirmeyi planlıyoruz. Araştırma sonucunda THY'nin bu uçaklara ihtiyacı olduğu ortaya çıkarsa biz bu uçakları alırız. Biz şu anda bir uçak alabilir miyiz, alamaz mıyız noktasında değiliz, A380 veya 747-8 olsun bu uçakların finansmanında hiçbir sıkıntı yaşamayız. THY'nin mali yapısı buna uygun. Önemli olan bu uçakların bize ne getireceği. Bu uçakları alırsak hatlarımızda rantabl kullanabilir miyiz, bunun çalışmasını yapıyoruz. Büyük uçak konusunda her iki şirkete de aynı yakınlıktayız. Ancak bu uçakların varlığı THY'ye bir şey kazandırmayacaksa alım kararımızı bir süre de erteleyebiliriz.

Öte yandan Embraer, Bombardier, Fokker gibi bölgesel uçakları da inceliyoruz. Türkiye'deki havacılığın geleceği nedir? Bölgesel uçakların bize katkısı olur mu olmaz mı araştırıyoruz. Bizim amacımız THY'yi en üste taşımak.

Büyüyen filonun pilot ve kabin personeli temininde problem var mı? 
En büyük problemimiz pilot sayımızın azlığıydı, bunu da yabancı pilot alarak ve geleceğe yatırım yaparak çözdük. Şu anda Türkiye'deki bütün pilot okullarının kapasitelerini kullanıyoruz. Türk Kuşu'nu, Anadolu Üniversitesi'ni kullanıyoruz. Kendi akademimizde yılda 100 tane pilot yetiştiriyoruz. Bu da yeterli değil. Florida'daki bir havacılık üniversitesiyle pilot yetiştirmek üzere 2–3 yıllık bir protokol yaptık. 80 tane pilot adayımız orada eğitimlerine devam ediyor. 40 tanesi yakın bir zamanda oradan mezun olup Türkiye'ye gelecek ve kısa bir eğitimden sonra filomuza katılacak. Yani gelecekte pilot sıkıntımız olacağını düşünmüyoruz. Aynı şekilde kabin personeli eğitiminde de oldukça titiz davranıyoruz. Ayrıca sadece kabin memurlarını eğitmiyoruz. Aynı zamanda Do&Co'da da bir mock-up kurarak, ikram nasıl yapılır, nasıl hazırlanır, nasıl sunulurun eğitimin veriyoruz. Dünyada ilk defa böyle bir eğitimi biz vermeye başladık. Dünya havayolları arasında bu ilktir.


Suriye ve İran Türkiye üzerinden dünyaya açılıyor

THY'nin hızlı büyümesini neye bağlıyorsunuz? Bu temponun devamı için neler yapıyorsunuz?
Bütün komşularımızla problemlerimiz vardı. Ancak yeni siyasi stratejiler doğrultusunda komşularımızla sıkı ilişkiler kurmaya başladık ve ilişkilerimiz iyileşti. Örneğin Suriye'ye 2003'te 4 sefer yaparken 2010'da 28 sefere çıktık. Antep, Hatay hatlarımıza da çok yolcu alıyoruz. Artık Suriye, Türkiye üzerinden dünyaya açılıyor. Aynı şekilde İran, Türkiye üzerinden dünyaya açılıyor. Uçuş noktalarımızı ve uçuş sayımızı 3–4 katına çıkarttık. 2003'te sadece Moskova'ya uçtuğumuz Rusya'da şu an 7 noktaya uçuyoruz ve uçulan noktaları arttırmayı planlıyoruz. Ukrayna'da iki şehre uçarken bugün 6 şehre uçuyoruz. Avrupa'da da uçtuğumuz nokta sayısını ve frekanslarımızı arttırdık. 777'lerle hedefimiz yolcularımızı uzak noktadan İstanbul'a getirip, İstanbul'dan dağıtmak. Ancak stratejimiz geniş gövdeyle alıp dar gövdeyle dağıtmak değil, geniş gövdeyle alıp geniş gövdeyle dağıtmak. Hava taşımacılığı koridoru üzerimizden geçiyor, fakat transitte aldığımız pay çok düşük. Ülkemizin potansiyelini arttırarak global piyasada dünya devleriyle rekabet eder hale gelmek istiyoruz. Bu hedefi gerçekleştirmek için filomuzdaki 16 geniş gövdeli uçak yeterli değil. Bu yüzden 90 uçaklık siparişimizin 25'i geniş gövde. 2011 Ağustos ayı itibariyle 22 geniş gövdeli uçağı teslim alacağız ve filomuzu geniş gövdede yüzde 144 büyüteceğiz.



UÇAKTA YENİ SATIŞ KONSEPTİ

Uçak içinde duty free hizmetlerini kaldırdan THY yeni bir konsept hazırlığı içinde. Hamdi Topçu, bununla ilgili açıklamanın önümüzdeki günlerde yapılacağını belirterek, 'Ş uanda hazırlık aşamasındayız' diyor.

Uzun vadede ‘first class' olmayacak

777'leri bir haftada karar vererek aldınız. Bu uçaklarda yer alan ‘Comfort Class' için nasıl bir çalışma yaptınız?
İnsanların konfora çok büyük önem verdiğini gözlemledik. Özellikle uzun yolculuklarda konfor ön plana çıkıyor. Business class'a para vermek istemeyen ama konfor isteyen yolcularımız var. Uçağın önündeki rahat koltuklara büyük talep oluyor. Bizde yeni uçaklarımızda ara bir sınıf olur mu diye araştırma yaptık. Ama bu süreç bir haftada olmadı. Dünyadaki uygulamalarını inceledik sonra koltukları gördük ve comfort class diye bir sınıf yaratmaya karar verdik. 777'lerde artık business, comfort ve ekonomi class olarak 3 sınıfta hizmet vereceğiz. Jet Airways'den kiralan 4 adet 777-300ER'ı süresi geldiğinde geri vereceğiz. Bu uçaklar geri verilene kadar first class hizmetimiz devam edecek. Ama bizim uzun vadedeki konseptimizde artık first class olmayacak.

Star Alliance üyesisiniz. Diğer havayollarındaki hizmetle comfort classın adaptasyon sorunu olur mu? Yolcu first class bilet alıyor, business uçmak zorunda kalıyor. Comfort Classı nasıl adapte edeceksiniz?
Bizim first class'tan vazgeçmemizin en büyük sebebi batıdan gelen yolcunun doğuya giderken first classı bulamamasıdır. Biletin bir kısmını first, bir kısmını business class satmak olmuyor. Hizmet kalitesini daha homojen hale getirip sunulan üründe devamlılık sağlamak açısından standardizasyona gittik. Ama eminim ki business class koltuklarımız first class koltuklarına yakın. Daha önceki THY business class koltuklarından çok daha iyi çünkü koltuklar 180 derece yatıyor. Uçak içi eğlence sistemleri de daha güzel. Teknolojinin en son yeniliklerini bu uçaklara taşıdık.


Tanzanya'ya uçuş başlatarak gündeme geldiniz. Bu havacılık kısmı, zannediyorum bölgede yakın zamanda teknik olarak varlık göstermeye başlayacaksınız. Bu ortaklıklar nereye gidiyor? 
Büyüyen Türkiye'nin büyüyen havayolu THY'nin sadece tek bir şirket olarak yönetilmesi mümkün değil. Bugün benzeri şirketlere baktığımız zaman en az 20-25 tane grup şirketine sahipler. Biz de THY'yi artık tek merkezden değil, hizmet merkezlerini şirketleştirerek yönetmek istiyoruz. Önümüzdeki günlerde bunları uluslar arası arenaya açmak istiyoruz. Diğer havayollarına da bu hizmeti vereceğiz, bununla ilgili girişimlerimiz var.

 

Editör: HABER MERKEZİ