Fatih Sultan Kar / İSTANBUL
Tarih ve kültür dünyamıza kazandırdığı Rize Medreseleri ve Medrese Âlimleri(1994), Rize Karşı Beri Atma Türkü Yarışmaları(1994), Osmanlı Dönemi Şairlerinden Rizeli Hafız Yusuf ve Şakir Agahi Efendi (1997), Rize Halk Şiiri Derlemeleri (1998), Rize Kültür Derlemeleri (1999), Rize Tarihi (2000), Dinden çıkarma mantığı ve dinin alanı üzerine (2006) isimli eserlerin ardından şimdi de Rize tarihinin gün ışığına çıkmasına büyük katkı sağlayacak olan “Rize’nin Yönetim Tarihi” isimli kitabı Çınar Eğitim Kültür ve Yardımlaşma Derneği tarafından yayınlandı. Rize Şehir tarihçiliği açısından önemli bir boşluğu dolduran eser 130 sayfadan oluşuyor.
Tarihi yazmak, tarihi yapmaktan zordur. Tarih yazanlar tarihe sadık kalmazlarsa, sadece kendilerine, mensubu oldukları millete hatta bütün insanlığa kötülük etmiş olurlar. Bundan da daha kötüsü, ilme ihanet etmiş olurlar. Tarihî olayları, kendi düşüncelerine, fikirlerine ve amaçlarına uygun düşecek tarzda yazmak, anlatmak, yorumlamak, tarih ilmine hizmet değil, olsa olsa kendi efendilerine hizmet etmek demektir. Fuat Köprülü’ nün söylediği gibi tarih her şeyden önce ilmî hakikatin hizmetkârı ve şahidi olmalıdır. Bu bağlamda Orhan Naci Ak Rize için çok büyük bir şanstır.
Orhan Naci Ak ‘ın “Rize’nin Yönetim Tarihi” isimli yeni kitabının takdim yazısını yazan Araştırmacı – Yazar İshak Güven Güvelioğlu; son yıllara kadar Rize Tarihi üzerine yazılıp çizilen pek fazla bir şeyin olmadığı, yazılanlar da bir birinin tekrarı mahiyetinde, delilsiz ve niteliksiz cümlelerden ibaret olduğunu, Bu çerçevenin dışına çıkarak ilk defa arşiv belgeleri ve mahalli kaynaklara dayalı çalışmalar yapan Orhan Naci Ak’ın Rize kültürüne ciddi katkılarda bulunduğunu belirtiyor.
Araştırmacı – Yazar İshak Güven Güvelioğlu takdim yazısının devamında “Memleketim Rize’nin kültür ve tarihi benim de ilgi duyduğum bir husus olduğu için, bu alanda yayınlanmış eserleri takip etmeye çalışırım. Bu cümleden olarak Orhan Naci Ak Bey’in görüp okuduğum ilk eseri, Rize Medreseleri ve Medrese Âlimleri adlı kitabı oldu. 1998 yılı yazında gördüğüm ve ilgimi çeken bu eseri kaleme almış Naci hocanın, Rize Halk Eğitimi Başkanı olduğunu öğrenip kendisini ziyaret ettiğimde, Rize’ye dair yayınlanmış ve yayına hazırlamakta olduğu başkaca eserleri de olduğunu öğrenmiştim. Gerçekten de bugüne kadar bizzat hazırladığı veya hazırlanmasına önayak olarak kültürümüze kazandırdığı benim bildiğim dokuz kitabıyla önemli bir boşluğu doldurduğunu, ortaya koyduğu her biri kendi alanında kaynak eser mahiyetindeki kitapları ile Rize ve çevresi üzerine araştırma yapacaklara rehber olduğunu itiraf etmeliyiz. Son olarak kaleme aldığı, elinizde bulunan Rize’nin Yönetim Tarihi adlı kitabını okuyup bitirdiğimde, Rizelilerin ve Rize üzerinde çalışma yapacakların Naci hocaya çok şey borçlu olduklarını anladım” diyor.
