Krup hastalığı, özellikle 6 ay-3 yaş arası çocuklarda sık görülen, viral enfeksiyon kaynaklı bir üst solunum yolu rahatsızlığıdır. Halk arasında “yalancı kuşpalazı” veya “akut larenjit” olarak da bilinen krup, havlama tarzında öksürük ve nefes darlığıyla kendini gösterir. Medical Park Bahçelievler Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Pınar Balgöz Ergül, krup hastalığı hakkında önemli bilgiler vererek aileleri uyardı.
Krup Hastalığı Nedir?
Krup (akut laringotrakeobronşit), nefes borusunun girişinde oluşan ödem nedeniyle hava yolunun tıkanmasıyla karakterizedir. Küçük çocuklarda hava yollarının dar olması, az miktarda ödemin bile ciddi solunum sorunlarına yol açmasına neden olur. Sonbahar, kış ve bahar aylarında daha sık görülen bu hastalık, genellikle virüslerden kaynaklanır.
Krup Hastalığı Belirtileri
Krup, üst solunum yolu enfeksiyonu bulgularıyla başlar ve özellikle geceleri ağırlaşır. Başlıca belirtiler:
Havlama tarzında öksürük (özellikle gece uykudan uyandırır)
Ses kısıklığı veya seste kalınlaşma
Stridor (nefes alırken horlama sesi)
Hafif ateş (her zaman görülmeyebilir)
Nefes almada güçlük, hızlı nefes alma
Huzursuzluk, ağız çevresi, dudak ve tırnaklarda morarma (ileri durumlarda)
Tıkanıklık arttığında göğüs duvarında çekilme, bilinç bulanıklığı ve yüksek ateş gibi ciddi belirtiler ortaya çıkabilir. Krup, tıbbi acil bir durumdur ve %5-10 oranında hastanede tedavi gerektirir.
Krup Bulaşıcı mı?
Evet, krup bulaşıcı bir hastalıktır. Hasta kişinin öksürme veya hapşırmasıyla havaya yayılan damlacıklar ya da direkt temas yoluyla bulaşır.
Krup Hastalığı Tedavisi
Viral kaynaklı krup, antibiyotik tedavisi gerektirmez. Tedavi, semptomları hafifletmeye ve hava yolundaki ödemi azaltmaya odaklanır:
Kortikosteroidler: Nefes borusu ve ses tellerindeki ödemi azaltır; ağızdan veya buhar (nebulize) yoluyla verilebilir.
Epinefrin: Ciddi nefes darlığında buhar tedavisi olarak uygulanır.
Ateş Düşürücüler: Ateş varsa kullanılır.
Bol Sıvı Tüketimi: Hidratasyon için önemlidir.
Pozisyon ve Ortam: Çocuğun başı yüksekte tutulmalı, sakin ve sessiz bir ortam sağlanmalıdır. Ağlama, nefes darlığını artırabilir.
Geleneksel soğuk buhar tedavisi eskiden kullanılsa da, son çalışmalar etkinliğini sorgulamakta ve huzursuzluk yaratıyorsa durdurulması önerilmektedir.
Ailelere Öneriler
Çocuğu sakinleştirin; temiz, serin hava solumasını sağlayın. Soğuk havalarda 10-15 dakika pencere açılabilir, sıcak havalarda buzdolabı önünde nefes aldırılabilir.
Nefes almada zorluk, huzursuzluk, bilinç bulanıklığı, hırıltılı solunum, göğüs çekilmesi, yüksek ateş veya morarma gibi ciddi belirtilerde, en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna başvurun.
Önemi ve Uyarı
Krup, küçük çocuklarda hava yollarının darlığı nedeniyle ciddi bir tabloya yol açabilir. Erken müdahale, komplikasyonları önler ve çocuğun rahatlamasını sağlar. Aileler, belirtileri fark ettiğinde vakit kaybetmeden bir çocuk sağlığı uzmanına danışmalıdır.
