Elektrik kesintisi Türkiye’nin bir gerçeği... Her elektrik kesintisinde eski zamanlar anılır. Mum ışığında yaşlılar eski günleri anlatır. Eskiden fenerler vardı, fenerin bir büyüğüne gaz lambası denir. En büyük teknoloji ise löküstü. (lüküs, loçus ya da lüks de denilir) Löküs o yılların tam bir devrimidir.

Gaz ile yanan löküs, yaklaşık 60 cm boyundadır. Yeni neslin hemen hemen hiç görmediği löküs, ispirtolu pamukla yakılırdı. Tüle benzeyen bir fitili bulunur. Bir teneke kutusunu andıran bedeni ve onun üzerinde de camı var. Camının üzerinde şapkayı andıran bir kapak ve onun üzerinde de tutacağı bulunuyor.

Löküs dönemin en önemli unsurlarından biriydi. Adeta zenginlik sembolü gibiydi. Genellikle maddi geliri yüksek ailelerde bulunan löküs, inanılmaz ışığıyla herkesi etkilerdi. Evinde löküs olmayanlar bu evlere gidip, löküsün büyüleyici ışığını seyrederlerdi.

Eğer bir cenaze ya da bir düğün olursa, bütün komşu evlerden löküsler toplanırdı. Bu sayede aydınlanan evlerde karanlık sıkıntısı olmazdı.

Ancak onlarca sene önce elektrik Türkiye’ye geldi. Evlerimizi aydınlatan bu aracın saltanatı sona erdi. Şimdilerde ise löküs genellikle kafelerde süs unsuru olarak kullanılıyor. Kafelerde bulunan löküsler, ortama mistik ve otantik bir hava sunuyor. Bunun yanısıra löküs hala bıldırcın avında ve balığa çıkarken de kullanılıyor. Kısacası kullanımı biten löküsün kaderi artık kafelerde ve avlarda kullanılmak oldu.

Cevriye KİBAR

Editör: HABER MERKEZİ